توهم شنوایی زمانی اتفاق می افتد که صداهایی را می شنوید که وجود ندارند.صداهایی که می شنوید ممکن است واقعی به نظر برسند، اما آن ها در واقع وجود خارجی ندارند.
فرد ممکن است توهم شنوایی را درگوش، بدن، ذهن یا از هر جایی از فضای اطراف خود دریافت کند. توهم ها می توانند روزانه تکرار شوند یا به صورت یک دوره مجزا رخ دهند.
این مشکل اغلب بااسکیزوفرنیو سایر اختلالات سلامت روان مرتبط هستند، اما می توانند به دلایل متعدد دیگری مانندکم شنواییرخ دهند و همیشه نشانه ای از یک اختلال سلامت روان نیستند.
محققان تخمین می زنند که 5 تا 28 درصد از مردم در ایالات متحده مبتلا به این توهم هستند.این نوع توهم شایع ترین نوع توهم ها می باشد.
برخی از افراد توهم هیپنوگوژیک شنیداری را تجربه می کنند که به طور خاص در هنگام به خواب رفتن رخ می دهد.این نوع توهم ها شایع هستند و معمولا جای نگرانی ندارند.
انواع توهم شنوایی چیست؟
دو نوع اصلی توهم شنوایی عبارتند از توهم شفاهی (شنیدن صداها) و شنیدن صداها یا اصوات گفتاری.
توهم شنوایی کلامی (شنیدن صداها)
به این معناست که فرد با اینکه کسی حضور ندارد، گفته هایی را می شنود.
تجربه شنیدن صداها از فردی به فرد دیگر و حتی برای همان فرد می تواند بسیار متفاوت باشد. صداها می توانند از نظر تعداد دفعات شنیدن، نوع صدا، محتوای آن و آشنا یا ناآشنا بودنشان متفاوت باشند.
صداها ممکن است از یک منبع واحد، مانند تلویزیون، یا چندین منبع مختلف باشند.ممکن است یک صدای تکی یا چند صدا باشد. ممکن است مستقیما با فرد صحبت کنند، با او بحث کنند یا رویدادهایی را که در حال وقوع است را توصیف کنند.
صداها ممکن است مثبت، منفی یا خنثی باشند.گاهی اوقات، شنیدن صداها می تواند ناراحت کننده یا مضطرب کننده باشد.ممکن است از شما بخواهند که کاری انجام دهید که احتمالا به خودتان یا دیگران آسیب برساند.
توهم شنوایی شفاهی بیشتر در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی و/یااختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مشاهده می شود، اما این توهم ممکن است برای افرادی اتفاق بیفتد که هیچ اختلالی ندارند.
شنیدن صدا یا نویز
توهم شنوایی می تواند به شکل شنیدن صداهایی مثل موسیقی، صدای حیوانات، صدای طبیعت یا صداهای پس زمینه باشد. ممکن است به نظر برسد که این صداها از هر جایی در فضای اطراف شما یا در ذهن شما می آیند.میزان نویز می تواند از خیلی آرام تا خیلی بلند متفاوت باشد.
آیا شنیدن توهم شنوایی طبیعی است؟
اگر درست زمانی که به خواب می روید (توهم هیپناگوژیک یا پیش از خواب) یا بیدار می شوید (توهم هیپنوپامپیک یا پیش از بیداری)، دچار توهم شنوایی می شوید، این موضوع طبیعی تلقی می شود و معمولا دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.تا 70 درصد از افراد جامعه حداقل یک بار این نوع توهم را تجربه می کنند.
اگر در حالت بیداری دچار این مشکل می شوید، ممکن است اما نه همیشه نشانه یک بیماری روانی یا بیماری عصبی باشد.در مورد توهم و سایر علائمی که دارید با متخصص مشورت کنید.
درمان دارویی کم شنوایی-موسسه نیوشا
علل احتمالی توهم شنوایی چیست؟
چند نوع بیماری- چه موقت و چه مزمن می توانند باعث توهم شنوایی شوند.
دانشمندان هنوز مکانیسم های دقیق ایجاد توهم شنوایی در مغز را نمی دانند، اما چندین نظریه در این زمینه وجود دارد، از جمله:
فعال شدن خود به خود شبکه شنوایی در مغز که شامل شکنج گیجگاهی فوقانی چپ، شکنج گیجگاهی افقی (هشل) و لوب گیجگاهی چپ است.
عدم تعادلمیان دوپامینوسروتونینکه انتقال دهنده هایعصبیهستند.
اسکیزوفرنی و توهم شنوایی
تقریبا 75 درصد از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دچار توهم شنوایی می شوند و معمولا صدای صحبت می شنوند.
اسکیزوفرنی هم به یک اختلال منفرد و هم به طیفی از اختلالات اطلاق می شود که در دسته اختلالات روان پریشی قرار می گیرند.در این نوع اختلالات فرد دچار نوعی قطع ارتباط با واقعیت می شود.قطع ارتباط با واقعیت به اشکال مختلف، از جمله به شکل توهم ظاهر می شود.
اسکیزوفرنی با ویژگی های زیر مشخص می شود:
روان پریشی (قطع ارتباط با واقعیت)
توهم
هذیان (باورهای نادرست)
پریشانی گفتار و رفتار
کمرنگ شدن احساسات
اختلال در استدلال و حل مسئله
ناکارآمدی شغلی و اجتماعی
اسکیزوفرنی یک بیماری مزمن است که ممکن است در چندین مرحله پیشرفت کند، اگرچه طول و الگوی مراحل می تواند متفاوت باشد.افراد مبتلا به اسکیزوفرنی بیشتر احتمال دارد در مرحله فعال دچار توهم شوند.
سایر بیماری های سلامت روان که می توانند باعث توهم شنوایی شوند:
افراد مبتلا به سایر بیماری های روانی ممکن است دچار توهم شنوایی شوند:
20 تا 50 درصد از افراد مبتلا بهاختلال دوقطبی
40 درصد از افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
14 درصد از افراد مبتلا بهاختلال اضطرابی
10 درصد از افراد مبتلا بهافسردگی شدید
اختلالات شنوایی و توهم
توهم شنوایی در 16 درصد از بزرگسالان مبتلا به اختلال شنوایی رخ می دهد که می تواند به دو شکل باشد: توهم ساده (وزوز گوش) و توهم پیچیده (گفتار و موسیقی).
بر اساس مطالعات، هر چه اختلال شنوایی شدیدتر باشد، احتمال توهم شنوایی بیشتر است.
علل عصبی
چندین نوع بیماری عصبی می تواند باعث این توهم شود، از جمله:
اختلالات خواب، مانندحمله خوابوبی خوابی
بیماری پارکینسون
سکتهمغزی
میگرن
تومورهای مغزییا آسیب های لوب تمپورال،ساقه مغزیاتالاموس
سایر علل
چندین بیماری دیگر معمولا موقتی می توانند باعث این مشکل شوند، از جمله:
مصرف الکل و مواد مخدر تفریحی
کمبود خواب
گرسنگی شدید
برخی از داروها (عوارض جانبی)
استرس یا غمگینی شدید
عفونت‌هایی مانندعفونت ادراری، به‌ویژه در افراد مسن
بهبودی پس ازبیهوشیپس از جراحی یا عمل
درمان وزوز گوش-موسسه نیوشا
مراقبت و درمان
درمان مشکل مطرح شده به علت آن بستگی دارد.توهم ناشی از مشکلات موقت، مانند گرسنگی شدید یا کمبود خواب، پس از درمان یا برطرف شدن بیماری زمینه ای برطرف می شوند.
داروها برای مدیریت توهم شنوایی
متخصصان تنها در صورتی دارو برای مدیریت توهم شنوایی تجویز می کنند که بخشی از یک بیماری مزمن زمینه ای باشد.این داروها عبارتند از:
داروهای اعصاب (ضد روان پریشی): این داروها می توانند به کاهش فراوانی و شدت توهم شنوایی در افراد مبتلا به اختلالات طیف اسکیزوفرنی کمک کنند.داروی ضد روان پریشیکلوزاپین(Clozapine®) موثرترین گزینه برای درمان علائم اسکیزوفرنی از جمله توهم است، اما می تواند عوارض جانبی خطرناک (افت فشار خون) داشته باشد.
داروهای روانگردان: داروهای روانگردان، مانند داروهای ضد افسردگی و تثبیت کننده های خلق و خو، می توانند به درمان توهم شنوایی در افراد مبتلا به افسردگی شدید کمک کنند.
روان درمانی (گفتار درمانی)
برای افراد مبتلا به بیماری های روانی که توهم شنوایی دارند، روان درمانی (گفتار درمانی) همراه با دارو می تواند کمک کننده باشد.
روان درمانی اصطلاحی برای انواع تکنیک های درمانی است که هدف آن ها کمک به شناسایی و تغییر احساسات، افکار و رفتارهای نگران کننده است.به این منظور می تواند از خدمات یک متخصص سلامت روان، مانند روانشناس یا روانپزشک کمک بگیرید.
انواع روان درمانی که می تواند به توهم شنوایی کمک کند عبارتند از:
رفتار درمانی شناختی(CBT) : این نوع درمان به شما کمک می کند یاد بگیرید که چگونه نحوه تجربه توهم شنیداری را تغییر دهید و در نهایت حس کنترل بهتری داشته باشید.در این روش آزمایش واقعیت را اجرا می شود و می تواند در یک محیط فردی یا گروهی اجرا شود.
درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) : این نوع درمان شامل پذیرش فعال و دستیابی به اهداف ارزشمند با وجود تجربه توهم شنیداری است. ACTمی تواند به کاهش مشکل کمک کند و احساس کنترل شما را بر آن افزایش دهد.
درمان یکپارچه متمرکز بر توهم (HIT) : این یک درمان خاص برای توهم شنوایی کلامی (شنیدن صداها) است که شامل تکنیک هایی از رفتار درمانی شناختی، آموزش روانی، آموزش مقابله، توانبخشی و دارو می شود. این روش بر مشارکت فعال خانواده، مداخله در بحران (در صورت لزوم) و راهبردهای انگیزشی تخصصی تاکید دارد.
چگونه می توانم توهم شنوایی را متوقف کنم؟
اگر فقط زمانی که به خواب می‌روید (توهم هیپناگوژیک یا پیش از خواب) دچار توهم شنوایی می شوید، با کارهای زیر می توانید تعداد آن ها را کاهش دهید:
به اندازه کافی خواب با کیفیت داشته باشید.
برنامه ریزی برای خواب منظم داشته باشید.
از الکل و برخی داروهای خاص (با عوارض جانبی) خودداری کنید.
اگر به دلیل مشکلات روانی یا بیماری عصبی دچار توهم شنوایی کلامی هستید، مهم است که با متخصص صحبت کنید.به غیر از دارو درمانی و گفتار درمانی، تکنیک های دیگری می تواند به شما در مدیریت و مقابله کمک کند، از جمله:
تکنیک های حواس پرتی، مانند گوش دادن به موسیقی با هدفون، ورزش، آشپزی یا انجام یک سرگرمی که می تواند به کاهش صداها کمک کند.
پیوستن به یک گروه حمایتی با سایر افرادی که آن ها هم دچار توهم شنوایی کلامی هستند.
کنترل کردن، مانند نادیده گرفتن و بی توجهی صداها.
چه زمانی باید با دکتر تماس بگیرید
چه زمانی توهم شنوایی باید توسط پزشک متخصص درمان شود؟
توهم های شنوایی دلایل مختلفی دارند برخی از آن ها طبیعی و بی ضرر هستند.اما اگر دچار این مشکل هستید و احساس ناراحتی می کنید لازم است با متخصص مشورت کنید. اگر فردی را می شناسید که توهم شنوایی دارد، به او توصیه کنید تا در اولین فرصت به پزشک مراجعه کند.
سخن پایانی
برای افرادی که مبتلا به توهم شنوایی هستند توصیه می شود که حتما با روانپزشک مشورت کنند. این مشکل ناشی از یک بیماری روانی معمولا با درمان قابل کنترل هستند و در صورت عدم درمان می توانند آزاردهنده یا خطرناک شوند.همه علائم احتمالی را بدون توجه به اینکه چقدر جزئی یا عجیب هستند، با پزشک خود در میان بگذارید.توهم می تواند باعث ایجاد احساس عصبی، پارانوئید و ترس در شما شود، بنابراین مهم است که به دنبال درمان آن باشید.
آدرس مطب : تهران ،انتهای خیابان امام خمینی سپه غربی نرسیده به بزرگراه یادگار امام خمینی ،پلاک 1386
تلفن : 66845959 - 021
