دکتر سعید ملایری

آیا گیاهان دارای حس شنوایی هستند؟ به نظر می رسد دانه های فلفل صدای دیگر گیاهان را در همسایگی خود، حتی از داخل جعبه ای دربسته نیز، می شنود، این یافته یک آزمایش جدید است که به گفته دانشمندان می تواند به تأیید وجود «حس شنوایی» در گیاهان بینجامد. آزمایش های علمی تا کنون نشان داده بود که گیاهان در بهره مندی از بسیاری از حواس با انسان اشتراک دارند.
می دانیم که گیاهان می توانند بوی مواد شیمیایی را حس کرده و به تغییرات نوری در محیط اطراف خود واکنش نشان دهند، اما آیا این ساکنان صامت زمین توانایی «شنیدن» هم دارند؟
به نظر می رسد دانه های فلفل صدای دیگر گیاهان را در همسایگی خود، حتی از داخل جعبه ای دربسته نیز، می شنود، این یافته یک آزمایش جدید است که به گفته دانشمندان می تواند به تأیید وجود «حس شنوایی» در گیاهان بینجامد.
آزمایش های علمی تا کنون نشان داده بود که گیاهان در بهره مندی از بسیاری از حواس با انسان اشتراک دارند: نباتات توانایی تشخیص تغییر میزان نور را دارند، بوی مواد شیمیایی موجود در هوا را «استشمام می کنند» و طعم آنها را هم در خاک «می چشند» حتی نوعی حس لامسه نیز به گیاهان در احساس وزش بادهای قوی کمک می کند.
اما جنجالی ترین ادعا تا به امروز این بوده که گیاهان دارای حس شنوایی هستند، نظریه ای که به قرن ۱۹ میلادی باز می گردد، از آن زمان تا به امروز چند پژوهش دیگر نظریه واکنش گیاهان به صدا را مطرح کرده اند، مسئله ای که گاه موجب پا گرفتن نظریه های بی پایه ای شد از جمله اینکه «صحبت کردن با گیاهان» رشد آن ها را سرعت می بخشد.
یک تیم تحقیقاتی به سرپرستی مونیکا گاگلیانو از دانشگاه «استرالیای غربی» (وسترن استرالیا) در آزمایشی جدید دانه های گیاه فلفل (با نام علمی Capsicum annuum) را در تعداد هشت عدد ظرف پتری قرار داده و به شکل یک دایره دور یک بوته رازیانه (با نام علمیFoeniculum vulgare ) چیدند. بوته رازیانه نوعی ماده شیمایی را در هوا و خاک اطراف خود پخش می کند تا مانع رشد گیاهان مزاحم در محدوده اطراف خود شود. تیم گاگلیانو همین آزمایش را با قرار دادن گیاه رازیانه درون یک جعبه سربسته نیز تکرار کردند تا مانع رسیدن مواد شیمیایی متصاعد شده به دانه های فلفل شوند.
یک بار دیگر نیز همین آزمایش را با جعبه خالی بدون گیاه رازیانه انجام دادند. در تمامی موارد، برای پیش گیری از ایجاد اختلال توسط دیگر محرک های محیطی، آزمایش ها در محیط های سربسته و عایق بندی صورت پذیرفته اند.
همان طور که انتظار می رفت، دانه های فلفل در مجاورت بوته رازیانه کندتر از زمانی که بوته ای در کنارشان نبود ریشه دواندند. اما آنچه مایه شگفتی پژوهشگران شده این یافته بود که وقتی گیاه رازیانه در محیطی عایق در وسط ظروف حاوی دانه های فلفل قرار داشت، دانه ها بسیار سریع تر از حالت عادی جوانه زده و رشد کردند.
به نظر سوزان دادلی، از دانشگاه «مک مستر» کانادا پرسش اساسی در این مرحله آن است که آیا جعبه های مورد استفاده برای عایق بندی اطراف گیاهان فلفل واقعاً توانسته اند جلوی تمامی پیغام های پخش شده در محیط را بگیرند؟
به باور این پژوهشگر کانادایی گیاهان از طریق کنترل جریان آب درون آوندهای ساقه خود توانایی ایجاد اصواتی بسیار ضعیف را دارند، وی می گوید شنوایی گیاهان نیز مانند حس لامسه در آنها عمل می کند اما در حال حاضر ((برای اظهار نظر قطعی باید بتوان نتایج آزمایش یاد شده را تکرار کرد)). منبع : فردا نیوز

---

آدرس مطب : تهران ،انتهای خیابان امام خمینی سپه غربی نرسیده به بزرگراه یادگار امام خمینی ،پلاک 1386
تلفن : 66845959 - 021

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :